ABSTRACT
Achtergrond
Gespecialiseerde behandelingen voor plegers van zedenfeiten werken anno 2020 volgens evidence based RNR-principes aangevuld met het Good Lives Model dat primaire levensbehoeftes vooropstelt als beschermende factoren i.h.k.v. hervalpreventie. Gezonde seksualiteit en relaties kunnen daarin een belangrijke factor zijn. Seksuele expressie tijdens de opname van plegers van zedenfeiten blijkt echter een heikel thema en zelden bestaat daaromtrent een uitgeschreven beleid. Nochtans lijkt het op een gezonde manier leren omgaan met seksualiteit een essentiële component in de multidisciplinaire behandeling voor zedenfeitenplegers.
Doel
Deze paper poogt het belang van en de uitdagingen aan seksualiteitsbeleving als deel van het behandelprogramma voor zedenfeitenplegers in kaart te brengen, tracht een overzicht te geven van good practices en eindigt met suggesties m.b.t. visie en beleidsvorming hieromtrent.
Methode
Wetenschappelijke literatuur alsook de visie van de forensische expertisecentra rond seksualiteitsbeleving tijdens de behandeling werden verzameld en getoetst aan de huidige stand van zaken wat betreft visie en beleid rond seksualiteitsbeleving binnen de Vlaamse gespecialiseerde residentiële voorzieningen.
Resultaten
Vooralsnog ontbreekt het ook in België aan een nationaal vastgelegd beleid rond seksualiteitsbeleving in de forensische zorg, waardoor er eerder sprake is van lokale trial based practices afhankelijk van de visie van het behandelend team. Het gebrek aan recent onderzoek naar het effect van gewenste seksuele prikkels en ervaringen op zedenfeitenplegers speelt een rol in de huidige eerder restrictieve aanpak en de jarenlange impasse op dit domein.
Conclusie
Seksuele expressie lijkt nog steeds een taboe te zijn in de forensische psychiatrie, niet in het minst bij zedenfeitenplegers door de verwevenheid daarvan met de seksuele problematiek waarvoor men aangemeld werd. Dit overzichtsartikel probeerde een aantal spanningsvelden bloot te leggen die een rol spelen in de status quo binnen dit domein. Er is nood aan meer onderzoek naar de empirische procedures om het gezond seksueel functioneren bij zedenfeitenplegers te verbeteren, gezien de centrale rol van het verstoord seksueel functioneren in hun leven. Deze informatie is onontbeerlijk om tot een evidence based seksualiteitsbeleid te kunnen komen.
Trefwoorden: forensische seksuologie, seksuele expressie, seksualiteitsbeleid, zedenfeitenplegers
JANTIEN SEEUWS 